O ZŁEJ TEŚCIOWEJ I PŁACZĄCEJ KACZCE

Za górami, za lasami, a dokładnie tam gdzie w tej chwili znajdują się ruiny, dawno, dawno temu pewna zła królowa matka nakazała budowę zamku z plątaniną lochów i z bardzo głęboką studnią. Nie wiadomo dlaczego, ale z całego serca nienawidziła swej synowej. Być może zazdrosna była o to, że syn kochał niezmiernie swoją żonę, a bywa, że matkom trudno się pogodzić z tym, że muszą podzielić się synem z inną kobietą. Dość, że zamek zbudowano ściśle według zaleceń. Z jednym wyjątkiem. W otworze studziennym nie pojawiała się woda niezależnie od tego jak głęboko drążono. Gdy zamek był gotowy, przyszła pora na kolejny etap planu złej kobiety. Zwabiła do swego zamku synową. Zła królowa posiadała wiedzę magiczną więc zamieniła synową w białą kaczkę, a potem wrzuciła ją do lochu. Teraz mogła już być pewna, że pozbyła się jej na zawsze. A nieszczęśliwa, uwięziona kaczka płakała rzewnymi łzami. Płakała tak długo, aż z jej łez utworzył się strumyk. Strumyk rozpuścił skały i pozwolił kaczuszce przepłynąć do otworu studziennego, dotąd suchego. Tym sposobem uwolniła się z lochów. A wtedy nadlecieli aniołowie i ponieśli ją z powrotem do ukochanego męża. A trzeba wiedzieć, że młoda królowa nawet pod postacią kaczki nie zapomniała że jest mężatką. Obrączkę ślubną nosiła na swej kaczej szyi. Gdy zła teściowa dowiedziała się o cudownym uwolnieniu synowej sama zamieniła się w kaczkę, tym razem czarną i odleciała hen daleko i nikt jej od tamtej pory nie widział. A zamek, zbudowany w celu zrealizowania niegodziwych planów, pochłonęła ziemia. Tylko niewielka część zachowała się do naszych czasów. A od łez młodej królowej Iłża wzięła swą nazwę.

Pierwotnie w tym miejscu znajdowała się drewniana siedziba obronna biskupów krakowskich.

Dzisiaj możemy oglądać jedynie ruiny gotycko-renesansowego zamku zbudowanego prawdopodobnie w latach 1326-1347.

Zniszczony przez wojska szwedzkie i siedmiogrodzkie w czasach Potopu.

Na terenie obecnych ruin odbywają się obecnie imprezy historyczne. Na wieży umieszczono ochronny dach w kształcie przeźroczystego parasola, który zabezpiecza budowlę przed opadami atmosferycznymi.

Iłża administracyjnie leży na terenie województwa mazowieckiego, w powiecie radomskim.