SZABLA KRÓLA ZYGMUNTA

W Warszawie na starówce mieszkał słynny Mistrz Jakub, złotnik niezrównany w swym dziele, którego ręce cuda wyczarować potrafiły. Listki złote tak rzeźbić potrafił, że każdy dziwił się szum ich słysząc. Zapraszali go królowie na swe dwory, by oczy dziwami cieszyć, lecz Polskę on umiłował najbardziej i ruszać do zamorskich krain nie zamierzał.

Król Władysław IV szukał wtedy rzemieślnika, który by pomnik dla ojca jego Zygmunta III Wazy postawił. Wybór był prosty i padł na Jakuba. Mistrz szkiców kilka skreślił, które młodemu królowi pokazał i stanęło na tym, że kolumnę wysoką postawi, a na niej pomnik, tak by już z daleka przybywający do miasta dziwo oglądać mogli. Niezwykła była szabla, w ręce figury z pomnika, ludziska nadziwić się nie mogli, że aż taki blask od niej bije. To czary mówili jedni, a inni głowami kręcili.

Pomnik ustawiono na kolumnie na środku placu Zamkowego. Mieszkańcy podziwiali jego piękno i mówili, że król będzie czuwał nad miastem i ochroni je przed wszelkim nieszczęściem. 

Lato już było w pełni tego roku i kilku tygodniach bez opadu nadeszła wielka susza. Wszyscy w niebo spoglądali tęskniąc za deszczem. Modlono się tego i posty odprawiano, aby z chmur spadła chociaż kropla wody. Jeden mały chłopiec tylko pobiegł pod kolumnę i poprosił króla Zygmunta o pomoc. Stała się rzecz przedziwna, ręką uniosła się i szabla dotknęła czarnej chmury. Z nieba lunął deszcz, a szczęśliwi ludzie dziękowali swemu opiekunowi. Od tamtej pory dłoń króla Zygmunta trzymająca szablę jest uniesiona ku górze, odstraszając wszelkie niebezpieczeństwa mogące grozić stolicy.

Pomnik został wzniesiony w 1644 roku z fundacji króla Władysława IV Wazy.

 Monumentalny pomnik króla stał poza murami miasta aż do 1818. 

Trzon kolumny wykonano z pochodzącego z Gór Świętokrzyskich zlepieńca. Skała ta nazywana jest obecnie zlepieńcem zygmuntowskim.

W czasie II wojny światowej została powalona w nocy z 1 na 2 września 1944 roku, trafiona pociskiem z niemieckiego działa czołgowego.

Z szablą króla związany jest też przesąd, wedle którego upuszczenie szabli przez króla zwiastowało nieszczęścia i upadek miasta.