BASZTA HALSZKI

Baszta, którą podziwiać możemy w Szamotułach, była tłem wielkiego dramatu z udziałem Halszki z Ostroga. Stąd powstała legenda o czarnej księżniczce. Tragiczna bohaterka była tam więziona przez 14 lat. Mąż kobiety, wojewoda poznański Łukasz Górka, kazał nałożyć jej żelazną maskę, tak aby nikt nie mógł podziwiać młodej żony. Przez ponad dekadę z czarną maską na twarzy Halszka poruszała się podziemnym krużgankiem jedynie z baszty do kolegiaty, gdzie modliła się o wybawienie i pokutowała za swoje grzechy.

W pochmurną noc księżycową nie opodal baszty spostrzec można przesuwającą się wolno postać kobiety w pokutniczych szatach. Gdy zniknie za murami baszty słychać przez chwilę płacz i zawodzenie ducha nieszczęśliwej kobiety. 

Młoda Halszka po śmierci ojca stała się dziedziczką jednej z największych fortun w ówczesnej Polsce. Pierwszy raz za mąż wydano ją gdy miała lat 14. Małżeństwo to zostało jednak unieważnione.

Prawdziwe losy dziedziczki są jednak inne niż mówi legenda, zmarła bowiem w wieku 44 lat, w obłąkaniu w Ostrogu, majątku jej stryja.

Do legendy polskiej przeszła jako męczennica niesłusznie krzywdzona przez całe życie. Nikt dzisiaj nie wie, czy Halszka rzeczywiście była krzywdzona przez trzeciego męża Łukasza Górkę.

Tragiczne losy Halszki stały się inspiracją J.I. Kraszewskiego w powieści pod tym samym tytułem.